Bài vị - Một trong những vật linh thiêng nhất trong các nghi lễ cúng bái. Điều này thể hiện cho sự thiêng liêng, tâm linh và quan trọng trong tín ngưỡng dân gian. Vậy bài vị là gì? Có những quy tắc lưu ý quan trọng nào cần tuân theo để đảm bảo tôn trọng phong thủy khi lập bài vị. Bài viết sau đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thêm về những điều này thông qua góc nhìn của Kiến Trúc Gỗ Đẹp.

Mẫu bài vị đẹp tinh xảo 

Bài vị được hiểu như thế nào? Có ý nghĩa gì?

Bài vị còn được gọi là Long Vị, là một phần quan trọng của bàn thờ gia tiên, được sử dụng để tôn vinh và tưởng nhớ người đã khuất. Đây là một tấm thẻ được làm bằng gỗ mỏng hoặc giấy, trên đó được ghi tên, chức tước của người đã qua đời và hai bên hiển thị ngày tháng năm sinh, năm mất của họ. Bài vị này thường được đặt tại cỗ khám hoặc cỗ ngai, nơi tôn thờ tổ tiên.

Bài vị được hiểu như thế nào? Định nghĩa như thế nào? 

Hiện nay, các bài vị bằng đồng đã dần thay thế các sản phẩm làm từ gỗ và giấy. Những bài vị bằng đồng này không chỉ có vẻ đẹp tinh xảo mà còn bền và khó bị hỏng bởi mối, cong vênh. Điều này mang lại sự trang nghiêm và long trọng cho không gian phòng thờ, tôn vinh những người đã khuất một cách đáng kính.

Những loại bài vị phổ biến trong thờ phụng

Bài vị ngày nay phân thành các loại chính như: Bài vị thờ gia tiên, bài vị cửu huyền thất tổ, bài vị cúng tam tai, bài vị bàn thờ ông địa.

Bài vị thờ gia tiên

Là bài vị được dùng để khắc tên, ngày tháng năm sinh và cả năm mất của người thân trong gia đình đã khuất. Đây là vật cực kỳ quan trọng, không thể thiếu trong các gia đình là con trưởng, phòng thờ dòng họ.

Bài vị cửu huyền thất tổ

Bài vị cửu huyền thất tổ đẹp sang trọng, bắt mắt

Bài vị cửu huyền thất tổ mang theo ý nghĩa sâu sắc về việc tôn vinh đến chín đời của một gia đình, tạo nên một liên kết mạnh mẽ trong hệ thống thờ phụng tổ tiên. Đây không chỉ là việc thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và những người tiền bề truyền thống, mà còn là cách chúng ta thể hiện tôn trọng và tương thân tương ái với những người đã dẫn dắt, chăm sóc, và hướng dẫn chúng ta trong suốt nhiều đời.

Cửu huyền gồm 9 đời và thất tổ, với mỗi đời và thất tổ có tên gọi riêng như sau:

Cửu Huyền:

• Cao Tổ: ông sơ

• Tằng Tổ: ông cố

• Tổ Phụ: ông nội

• Phụ: cha

• Bản Thân: người sống hiện tại

• Tử: con trai

• Tôn: cháu nội

• Tằng Tôn: chắt (cháu cố)

• Huyền Tôn: chít (cháu sơ)

Thất Tổ:

• Thỉ Tổ (Tỷ Khảo): thất tổ

• Viễn Tổ (Tỷ Khảo): lục tổ

• Tiên Tổ (Tỷ Khảo): ngũ tổ

• Cao Tổ (Tỷ Khảo): tứ tổ

• Tằng Tổ (Tỷ Khảo): tam tổ

• Nội Tổ (Tỷ Khảo): nhị tổ

• Phụ Thân (Tỷ Khảo): nhất tổ

Hệ thống này giúp theo dõi và thể hiện quan hệ gia đình qua các thế hệ và có ý nghĩa trong việc thờ phụng tổ tiên và tôn vinh nguồn gốc của gia đình.

Bài vị cúng tam tai

Bài vị cúng tam tai là một phần không thể thiếu của văn hóa châu Á, đặc biệt quan trọng trong văn hóa Việt Nam. "Tam tai" chuyển đổi thành tiếng Việt là "ba tai" hoặc "ba tai bị," và thường được hiểu là tập hợp ba thần tài. "Tam tai" thực tế đề cập đến ba thần linh quan trọng: Tài Thần, Quan Công và Chử Đồng Tử. Nó là một nghi thức truyền thống được tổ chức trong các ngày lễ quan trọng để thu hút tài lộc và cung cấp sự bảo vệ chống lại tai họa.

Bài vị bàn thờ ông địa

‘’Bài vị thờ ông địa" là một phần của tín ngưỡng và thực hành truyền thống trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt phổ biến trong nền văn hóa Á Đông, đặc biệt là Trung Quốc và Đông Á. 

Ông Địa, còn được gọi là Địa Chủ hoặc Địa Thần, là một vị thần linh mà người ta tin rằng kiểm soát và bảo vệ đất đai cũng như cuộc sống của con người. Thực hành "bài vị thờ ông địa" thường được thực hiện để tôn vinh và cúng dường ông Địa, để đảm bảo sự bảo vệ cho ngôi nhà, cơ đốc, hoặc vùng đất cụ thể.

Trong nghi lễ này, người thực hiện thường chuẩn bị một bàn thờ riêng cho ông Địa và cúng dường với các loại thức ăn, đồ uống, và các vật phẩm tượng trưng. Mục đích của bài vị thờ ông địa là để tôn vinh linh thiêng của ông Địa và nhờ sự bảo vệ của ông Địa để đảm bảo tài lộc và sự bình an cho ngôi nhà hoặc khu vực đó.

Ý Nghĩa của bài vị trong việc thờ phụng

Ý nghĩa bài vị trong thờ phụng

Bài vị trên bàn thờ cúng gia tiên có ý nghĩa tôn thần, ghi nhớ tổ tiên, và duy trì các giá trị và truyền thống gia đình, đồng thời tạo nên một liên kết giữa thế giới vật chất và thế giới tâm linh.

Tôn vinh và ghi nhớ tổ tiên: Bài vị là một phần quan trọng của nghi thức tôn vinh tổ tiên. Nó giúp tôn thần và tôn vinh những người đã khuất, bằng cách ghi tên, năm sinh và năm mất của họ. Điều này giúp duy trì ký ức về tổ tiên và thể hiện lòng biết ơn đối với họ.

Kết nối với thế giới tâm linh: Bài vị là cầu nối giữa thế giới vật chất và thế giới tâm linh. Nó tạo ra một không gian thiêng liêng cho việc tôn thờ và giao tiếp với tổ tiên, cho phép người sống kết nối với nguồn gốc và di sản gia đình.

Tôn trọng truyền thống và văn hóa: Bài vị thể hiện sự tôn trọng và tuân theo truyền thống gia đình và văn hóa. Nó là một cách để duy trì các giá trị và quy tắc được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Xin ơn lành và bảo vệ: Bài vị thường được sử dụng để xin ơn lành, bảo vệ và hướng dẫn từ tổ tiên. Người thực hiện thường hy vọng rằng tổ tiên sẽ đáp lại bằng cách mang đến tài lộc, sức khỏe, và sự bình an cho gia đình.

Bài vị trên bàn thờ cúng gia tiên có ý nghĩa tôn thần, ghi nhớ tổ tiên, và duy trì các giá trị và truyền thống gia đình, đồng thời tạo nên một liên kết giữa thế giới vật chất và thế giới tâm linh.

Bài vị đặt ở đâu cho đúng?

Theo nghiên cứu về văn hóa dân gian của nhà nghiên cứu Lê Quang Khang, truyền thống thiết lập bàn thờ gia tiên thường bao gồm hai lớp. Lớp bên trong thường đặt gần tường phía sau, thường là một chiếc rương lớn. 

Trên lớp trong đó, người ta thường đặt bài vị. Đối với những chủ nhà là trưởng họ hoặc trưởng chi, thần thờ của họ và của chi luôn duy trì không thay đổi. 

Tuy nhiên, thần chủ gia từ thì có thể thay đổi theo truyền thống "ngũ đại mai thần chủ". Nghĩa là trên bàn thờ thường chỉ có bốn bài vị thể hiện bốn thần chủ theo thứ tự là Cao, Tằng, Tổ và Khảo, tương ứng với kỵ, cụ, ông và cha.

Khi tiếp tục thế hệ sau ông tứ đại trở thành ông ngũ đại, thường có việc đốt thần chủ ông ngũ đại ra khỏi bàn thờ và sau đó nhắc từng thần lên. Hiện nay, có nhiều gia đình thay bài vị bằng di ảnh thờ hoặc tượng chân dung để tôn thờ tổ tiên.

Khi bày đồ thờ trên bàn thờ, quan trọng là phải đảm bảo cân bằng về các yếu tố ngũ hành (Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ). Việc này giúp duy trì sự hài hòa và cân bằng trong phong thủy. Khi đặt bài vị trên bàn thờ, có hai trường hợp quan trọng cần lưu ý:

• Với các cặp vợ chồng mới cưới và chỉ tôn thờ tổ tiên, bài vị thường được đặt ở vị trí trung tâm trên bàn thờ.

• Nếu việc thờ cúng bao gồm nhiều người theo hệ thống quy luật truyền thống, thì cách sắp xếp bài vị trên bàn thờ gia tiên sẽ tuân theo quy luật có sẵn. Quy luật này thường gồm việc đặt nam tả (bên trái) và nữ hữu (bên phải) theo thứ tự khi nhìn vào bàn thờ. Nghĩa là nam ở bên phải và nữ ở bên trái khi nhìn từ bên ngoài vào bàn thờ.

Các nguyên tắc cơ bản cần biết khi lập bài vị thờ

Các nguyên tắc cơ bản cần biết khi lập bài vị thờ

Chất liệu bài vị

Lựa chọn bài vị thường dùng đồng hoặc gỗ, vì người xưa gọi quê hương là "Tử Lý," trong đó "Tử" có nghĩa là cây Thị. Truyền thuyết kể rằng sau khi gặp tiên và trở về quê hương, mọi sự đã thay đổi nhưng vẫn có thể nhận ra cây Thị trồng trên đất nhà.

Kích thước bài vị thờ

Kích thước bài vị thường nên có chiều rộng từ 3cm - 4cm và chiều cao từ 13cm - 21cm. Kích thước phổ biến nhất là:

• Rộng 17cm x Cao 38cm

• Rộng 18cm x Cao 41cm

• Rộng 21cm x Cao 61cm

Gia chủ có thể chọn kích thước dựa trên thước Lỗ Ban hoặc phù hợp với kích thước bàn thờ.

Chữ viết trên bài vị

Số chữ trên bài vị cần chia hết cho 4 hoặc chia cho 4 dư 3. Cách đếm bao gồm 4 chữ: Quỷ - Khốc - Linh - Thính. Nếu là người nam, thường viết vào chữ Linh (dư 3), người nữ thường viết vào chữ Thính (chia hết).

Nội dung bài vị

Nội dung trên bài vị thường được viết bằng chữ Hán Nôm từ phải sang trái và từ trên xuống dưới. Giữa bài vị ghi tên người được thờ cúng, hai bên ghi ngày tháng năm sinh và năm mất. Cụ thể:

• Hàng giữa nêu vai vế của người được thờ cúng, ví dụ như cha là hiển khảo, ông nội là tổ khảo, bà cố là tằng tổ tỷ, ông sơ là cao tổ khảo. Sau đó là tước vị (nếu có), và tên gồm tên húy = tên chính, tên tự, tên hiệu, tên thụy,... Đối với bài vị mẹ hoặc bà, ghi theo tước vị của cha và họ của ông, sau đó là nguyên phối (hoặc thứ nhất, kế thất, trắc thất, v.v.) phụ nữ.

• Hàng bên trái (từ trong nhìn ra) ghi ngày tháng năm sinh.

• Hàng bên phải (từ trong nhìn ra) ghi ngày tháng năm mất.

• Cuối cùng, ghi "Chi Linh Vị" hoặc "Thần Chủ" và "Linh Vị."

Vai vế trên bài vị thờ tổ tiên

Khi lập bài vị, cần chú ý đến vai vế thờ cúng của người được thờ cúng trong gia đình hoặc dòng họ. Ví dụ, nếu người chủ cúng là Nguyễn, bài vị cần phải lưu giữ 4 đời gồm cha mẹ, ông bà nội, ông bà cố, ông bà sơ. 

Tuy nhiên, khi người chủ cúng thay đổi, ví dụ con của Nguyễn là Văn lên làm người chủ cúng, bài vị của ông bà nội, ông bà cố và ông bà sơ cũng phải được thay đổi tương ứng. Vì vậy, không nên ghi vai vế trên bài vị mới để lưu giữ 4 đời, người chủ cúng tự biết vai vế bài vị đó.

Những lưu ý quan trọng khi đặt bài vị trên bàn thờ

Bài vị thờ cúng gia tiên đẹp tinh tế

• Bạn có thể đặt bài vị riêng lẻ hoặc trong ngai thờ, trong khám. Vị trí tốt nhất để đặt bài vị là phía trước nhà hoặc tiền đường. Nếu bạn sống trong căn hộ tầng cao, hãy đặt bài vị ở vị trí cao nhất để tạo sự trang nghiêm.

• Tránh đặt bài vị gần khu vực gian bếp hoặc nhà vệ sinh. Điều này giúp tránh xung đột với năng lượng trong không gian này.

• Không nên đặt bài vị trực diện với cửa hoặc lối đi chính. Nếu bài vị đối diện cửa, gia chủ có thể không nhận được tài lộc và may mắn, thậm chí còn rước tai họa vào nhà.

• Tránh đặt bài vị đối diện với các bề mặt có tính phản chiếu, chẳng hạn như gương hoặc hồ cá. Điều này có thể tạo sự rối loạn năng lượng.

• Không nên đặt bài vị dưới thanh xà ngang trên nóc nhà. Điều này có thể tạo cảm giác bí bách và nặng nề trong không gian.

• Tránh đặt các thiết bị điện tử như tivi, máy tính, loa, và các vật dụng khác dưới chân bài vị.

Đơn vị chuyên sản xuất bài vị đẹp và uy tín nhất hiện nay

Kiến Trúc Gỗ Đẹp là địa chỉ đáng tin cậy khi bạn tìm kiếm bài vị đẹp và chất lượng. Chúng tôi cam kết cung cấp những sản phẩm bài vị gỗ với chất lượng tốt nhất và giá cả hợp lý. Với khả năng tự sản xuất và không thông qua trung gian phân phối, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những giá trị tốt nhất.

Các sản phẩm của chúng tôi được chế tác một cách tỉ mỉ và chạm khắc tinh xảo bởi những nghệ nhân có kinh nghiệm hơn 20 năm trong ngành chế tác đồ gỗ. Chúng tôi tự hào về độ đa dạng của mẫu mã và sự tinh tế trong hoa văn của các sản phẩm đồ thờ. Bên cạnh bài vị, chúng tôi còn cung cấp nhiều sản phẩm thờ cúng khác như hoành phi câu đối, cuốn thư câu đối và nhiều loại tượng thờ gỗ khác.

Để biết thêm chi tiết về sản phẩm hoặc để được tư vấn, quý khách hàng vui lòng liên hệ Hotline: 0925 969 888 để chúng tôi có thể phục vụ bạn một cách tốt nhất.

Dưới đây là tổng hợp thông tin từ Kiến Trúc Gỗ Đẹp về bài vị và cách viết bài vị cho thờ cúng gia đình. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn và áp dụng chúng vào việc tôn vinh tổ tiên trên bàn thờ gia đình của mình.